گزارش ايرانيان حاضر در ايفلا 2010 در نشست انجمن كتابداري و اطلاع‌رساني

روز چهارشنبه‌ي هفته‌ي پيش براي ارائه‌ي گزارشي از تجربيات شركت در كنفرانس ايفلا به نشست ماهانه‌ي انجمن اطلاع‌رساني و كتابداري رفتم. در اين نشست به همراه چند تن از ايرانيان شركت‌كننده در ايفلاي 2010 از تجربه‌ها و مشاهده‌هاي خود از كنفرانس گفتيم. يك گزارش تصويري و يك متن براي صحبت‌هايم آماده كرده بودم كه البته وقت نشد كامل ارائه بدهم. آقاي مهندس جلالي‌منش هم حضور داشتند و پيشنهاد تشكيل كارگروهي مشورتي از شركت‌كنندگان ايراني در ايفلا و سازمان‌ها و انجمن‌هاي درگير را دادند با هدف رسيدن به يك جمع‌بندي براي نحوه حضور ايران در ايفلاهاي بعدي و بيشتر بهره بردن از امكانات فدراسيون.

نشست به نظرم مي‌توانست بهتر و جدي‌تر باشد و در آن تصميم‌هايي براي حضور ايران در كنفرانس‌هاي بعدي با توجه به تجربيات حاضران ايراني امسال گرفته شود. اما بيشتر در قالب ازائه‌ يك گزارش مختصر محدود ماند.

گزارشي از نشست در پايگاه تحليلي خبري كتابداري و اطلاع‌رساني ايران درج شده، هرچند به نظرم اصول خبرنويسي در اين گزارش رعايت نشده، مطالب ارائه‌شده اصلي و فرعي نشده و برجسته‌سازي انجام نشده، نقل‌قول‌نويسي درست رعايت نشده و ... اما خوب نگاهي انداختن به آن بي‌فايده نيست.

گزارش كامل شركت در كنفرانس را وقتي به تاييد مديريت محترم روابط عمومي پژوهشگاه رسيد، در وبلاگ خواهم گذاشت. از كنفرانس خيلي گذاشته اما هنوز دارم مشاهده‌ها و تجربه‌هايم را مرور مي‌كنم.

نمایشگاه ایفلا 2010

به نظرم یکی از بهترین بخشهایی که در حاشیه گرد هم آیی هفتاد و ششم ایفلا برگزار شد، نمایشگاه ایفلا بود. این نمایشگاه از دومین روز تا نیمه اول آخرین روز برپا بود در سالنی بزرگ در همان محل برگزاری گردهم آیی. نمایشگاه تشکیل شده بود از چند ردیف اختصاص یافته به ارائه پوسترهای ایفلا، در استند شماره 37 این ردیف ها هم پوستر همکارانمان خانم نادیا حاجی عزیزی و آقای دکتر سیروس علیدوستی نمایش داده شد.

یک بخش پرینت و بخش استفاده از اینترنت از راه کامپیوترهای در اختیار شرکت کنندگان البته در همه قسمت های محل برگزاری دسترسی به اینترنت بی سیم میسر بود و در همه طبقه ها هم تعدادی کامپیوتر برای دسترسی به اینترنت در دسترس بود. به علاوه یک محوطه بزرگ دارای صندلی برای نشستن بازدیدکنندگان و گفتگوی آنها در انتهای سالن نمایشگاه قرار داشت. در این مکان امکان خریدن مواد خوراکی وجود داشت. دیوار پشت این بخش مزین به پرچم همه کشورها از جمله پرچم کشورمان بود.

بقیه سالن به صورت غرفه غرفه چیده شده بود. غرفه های موجود در نمایشگاه را به چند دسته کلی می توان تقسیم کرد.

1.     غرفه هایی برای نمایش سخت افزارهای حوزه کتابداری و خدمات اطلاع رسانی، تجهیزاتی مانند دستگاه اسکنر، دستگاه های تمیزکننده کتاب، دستگاه نمایش خدمات کتابخانه ها، دستگاه تحویل کتاب و مکانیزاسیون کتابخانه ها و ....؛

2.     غرفه هایی برای نمایش نرم افزارهای مربوط به حوزه کتابخانه ها و خدمات اطلاع رسانی مانند نرم افزارهای مدیریت محتوا و یکپارچه سازی اطلاعات و مدارک کتابخانه ها ، نرم افزارهای کتابخانه بر روی موبایل و ...؛

3.     غرفه برخی از کتابخانه های جهان

4.     غرفه بعضی دانشگاه های دنیا

5.     غرفه انتشارات دانشگاهی 

6.     غرفه پایگاه های داده

7.     غرفه برخی از انجمن های کتابداری

ما قسمت بیشتر وقت خود را به بازدید از غرفه ها، گفتگو با غرفه داران و ... در نمایشگاه گذراندیم.  تمرکز ما در نمایشگاه به عنوان نمایندگان ایران داک پی گیری یک ماموریت کاری و در راستای آن گفتگو با نمایندگان پایگاه های داده ها و منابع دیجتالی بود. در زمان نمایشگاه موفق شدیم با نمایندگان حاضر در غرفه هایCambridge University press ، Sage Premier، IEEE digital library ، Springer،Ebsco ، Emerland ،Prequest ،Elsevier  و SJ گفتگو کردیم و در بیشتر موارد توافق شد که پی گیری های بیشتر از راه پست الکترونیک و با افراد مشخصی که به ما معرفی می شد، انجام شود. معمولا افراد حاضر در غرفه ها مسوولان فروش بودند و اختیار برای تصمیم گیری و آن طور که به نظر می رسید، اطلاعات برای ارائه در مورد موضوع موردنظر پژوهشگاه نداشتند. خیلی از این پایگاه داده ها دسترسی آزمایشی به برخی از منابعشان را در صورت درخواست در دوره های زمانی یک هفته تا یک ماه فراهم می کردند، بر اساس گفتگوهایی که داشتیم احتمالا خواهیم توانست امکان دسترسی موقتی به پایگاه ها را در مدت زمان محدودی برای پژوهشگاه دنبال کنیم.

ایرانیان در ایفلا 2010

فکر کنم در ذهن خیلی از همکاران  و دوستان پرسش درباره شرکت کنندگان ایرانی در گردهم آیی ایفلا وجود داشته باشد. طوری که در چند وبلاگ خواندم که در ایفلای 2010 هیچ کتابدار ایرانی ای شرکت نداشته است. بر تابلو اعلاناتی که در یکی از تالارهای گردهم آیی قرار گرفته بود، نام شرکت کنندگان گردهم آیی به تفکیک کشور نوشته شده بود. نام 9 ایرانی در میان اعضای شرکت کننده بود. اما از آنجا که احتمالا من موفق به دیدار با همه ایرانیان حاضر در گردهم آیی نشده ام و از آنجا که امکان ثبت نام در کنفرانس به صورت مراجعه حضوری در زمان برگزاری کنفرانس وجود داشت، من در اینجا مشخصات دوستانی که از ایران به کنفرانس آمده بودند و با آنها دیدار داشتم را می نویسم:

خانم زمریم ذاکر حمیدی، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل؛خانم ذاکر که کارشناسی ارشد کتابداری پزشکی دارند، موفق شده بودند کمک هزینه (گرنت) ایفلای 2010 را دریافت کنند و در برنامه های پیش از کنفرانس حاضر شده بودند و پس از کنفرانس هم در دانمارک درباره موتورهای جستجو، حوزه تخصصی شان سخنرانی داشتند. ایشان در کتابخانه توانیز مشغول کار هستند.

آقای فتح الله کشاورز، خانم سعیده اکبری دریان و خانم افسانه تیمورخانی از کتابخانه ملی. نمایندگان کتابخانه ملی در ایفلا 2010 ارائه مقاله داشتند با عنوان تحلیل محتوای نسخه های خطی دسترسی آزاد در کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. در زمان ارائه این دوستان در نشست کتاب شناسی، به دلیل درگیری در نمایشگاه ایفلا و بخش پوستر متاسفانه نتوانستیم حاضر شویم.

آقای عبدالرضا نوروزی چاکلی از دانشگاه شاهد که ایشان هم در کنفرانس دو مقاله داشتند، مقاله ای در نشست کتابخانه ها و خدمات پژوهشی برای مجلس با عنوان نقش کتابخانه های مجلس در افزایش دسترسی شهروندان به دانش و موانع آن در کشورهای در حال توسعه که به عنوان عضو هیات علمی دانشگاه شاهد مقاله را در همکاری با سه نویسنده دیگر ارائه کرده بودند. مقاله دیگری هم داشتند با عنوان  مصرف محتواهای دسترسی باز: موانع و راه حل ها. در هنگام ارائه این مقاله در نشست E-metrics حاضر بودم. متاسفانه متن کامل مقاله در سایت ایفلا در دسترس نیست.

بعد از نوشتن: تعداد کتابداران و پژوهشگران ایرانی ساکن خارج از کشور که به ویژه از سوئد در گردهم ایی حاضر شده بودند، قابل توجه بود. به طوری که در بیشتر نشست ها، در بخش پوسترها، در نمایشگاه، در میان داوطبان کنفرانس که به راهنمایی و اطلاع رسانی به حاضران مشغول بودند، دائم ایرانیانی را می دیدم که از حضور شرکت کنندگان ایرانی در گرد هم آیی اعلام شادمانی می کردند.

بازگشت

گردهم آیی ایفلا 2010 روز گذشته (15 آگوست برابر با 25 مردادماه) بعد از نزدیک به یک هفته بلاخره پایان یافت. شمار شرکت کنندگان روز آخر گردهم ایی به طور محسوسی کاهش پیدا کرده بود، به طوری که چهره شهر به ویژه حوالی  خیابان کورس واگن، محل برگزاری گردهم آیی تغییر کرده بود و دیگر از زنان و مردانی که پیر و جوان زن و مرد با رنگ پوست های متفاوت و لباس های متنوع کارت شناسایی ایفلا را بر گردن آویخته بودند، کمتر خبری بود. در روزهای آخر حضور در نمایشگاه و شرکت در نشست های متنوع فرصت کمتری برایم گذاشت که بتوانم مفصل درباره گردهم آیی بنویسم. اما قصد دارم کار این وبلاگ را با به پایان رسیدن همایش به پایان نبرم و نوشتن از تجربه های شرکت در گردهم آیی را ادامه بدهم. جمع بندی کنونی ام از این گردهم آیی این است که اگر فرد یا سازمانی بخواهند بهترین بهره را از طیف گسترده برنامه های آن ببرند، لازم است هدف گذاری دقیق و دستور کار مشخص داشته باشند. موضوعات متلابه و بحث های مورد علاقه شان برایشان روشن باشد.

راستی گوتنبرگ را برای بازگشت به ایران به مقصد استکلهم ترک کرده ام، فردا دوستی بازدید از دانشگاه استکهلم و چند کتابخانه بزرگ شهر را برایم برنامه ریزی کرده است. دلم واقعا برای خانه تنگ شده است. ذهنم پر از داده است از مشاهده هایی که این روزها انجام دادم، زمان می خواهم برای دسته بندی، تحلیل و جمع بندی داده ها، حس ها، درک ها و مشاهده ها.

گزارش های غیررسمی و خلاصه ام درباره ایفلا در این وبلاگ ادامه خواهد داشت.

IFLA2010-چند نکته

   چند نکته را که تا فراموش نکرده ام، باید بدون مقدمه چینی بنویسم:

   شاید کمی دیر دارم می نویسم، اگر دوست دارید از آنچه در کنفرانس در حال رخ دادن است، با خبر بشوید، به بخش تجارت ایفلا 2010 سر بزنید. در این بخش علاوه بر نمایش مطالب وبلاگ ها و مطالب به اشتراک گذاشته شده در شبکه های اجتماعی توسط خیل عظیم وبلاگ نویسان ایفلا، خلاصه ای از رویدادهای روز در کنفرانس ایفلا ارایه می شود.

   دسترسی به برنامه استراتژیک 2010-2015 ایفلا ممکن شده است، بر اساس این برنامه است که هدف ها و فعالیت ها و جهت گیری ایفلا تا سال 2015 دنبال می شود. با استفاده از این برنامه استراتژیک شاید بهتر بتوان برای حضور پژوهشگاه در کنفرانس های بعدی ایفلا برنامه ریزی کرد.

   دسترسی به متن کامل مقاله های ارائه شده در ایفلا به صورت پی دی اف ممکن شده است. البته متن کامل مقاله ها بر روی یک لوح فشرده به همه شرکت کنندگان در کنفرانس داده شده است.

IFLA2010-نشست ویرایش گران وب- یک نشست چندین تجربه

   امروز بعد از گردشی دوباره در میان غرفه های مختلف در نمایشگاه ایفلا برقرار است، در یک نشست غیررسمی ویرایش گران وب شرکت کردم. به نظرم جلسه خیلی مفیدی بود. گردانندگان نشست تعدادی از گردانندگان پایگاه وب جدید ایفلا بودند. حاضران این نشست نیز بیشتر مسوولان ارتباطات و اطلاعات کتابخانه ها، مدیران وب و مسوولان محتوای وب سایت برخی کتابخانه ها و مراکز حوزه اطلاع رسانی و کتابداری بودند. نشست برایم خیلی مفید بود به ویژه اینکه علاوه بر معرفی بخش های مختلف وب سایت ایفلا، اجازه دسترسی موقت به سیستم مدیریت محتوای سایت داده شد و تیم وب ایفلا درباره بخش های مختلف این سیستم و ویژگی ها و امکانات صحبت کردند. ساختار نشست هم خیلی جالب بود، کاملا گفتگو محور، به گونه ای که پرسش های برخی از حاضران را برخی دیگر و نه تیم ایفلا، پاسخ می دادند. سعی کردم در نشست مشارکت کنم، سایت پژوهشگاه و وبلاگ ایران داک در ایفلا را که معرفی کردم، بیشتر حاضران به جستجو در نت و سر زدن به سایت و وبلاگ پرداختند. 

   چند نکته آموزنده در این جلسه برایم این بود که بیشتر مدیران وب سایت ها با یک تیم کاری متشکل از متخصصان مختلف کار می کنند، متخصصان فنی، وب ادیتورها، مسوولان تولید محتوا و .... معمولا به جز متخصصان فنی دیگران دارای سابقه آی تی نیستند. با توجه به اینکه در واقع در این نشست ویرایش هفتم از سیستم مدیریت محتوای وب سایت ایفلا رونمایی می شد، دریافتم که نگاهی توسعه محور در کار طراحی و پیاده سازی وب سایت ها در بین دست اندرکاران وجود دارد، یعنی همواره راه برای توسعه وب سایت باز است و کار با آزمون و خطای دائم پیش می رود و توسعه پیدا می کند. برخورد با مشکل در سایت و سیستم مدیریت محتوا از نظر وب ادیتورها خیلی رایج است.

   یک نکته امیدبخش دیگر برایم این بود که با وجود اینکه سایت ایفلا دارای بخش های متنوع و انواع محتوا بود، سیستم مدیریت محتوای آن از سیستم مدیریت محتوای طراحی شده برای پژوهشگاه از نظر کاربرپسندی، پیشرفته بودن در استفاده از تکنولوژی های نوین، سادگی و کامل بودن، برتر نبود.

   بعد از نوشتن: این جلسه بخش دومی هم در روز آخر کنفرانس یعنی 15 آگوست دارد که فکر می کنم شرکت در آن مفید خواهد بود.

IFLA2010- One unsuccessful library visit-some questions

Yesterday we went to visit Chalmers University’s library. Chalmers University of Technology is one of the great and important universities in the Gothenburg and Sweden. After passing a long way from Swedish exhibition and congress center and looking for the main library of the university, We arrived in the main library at 4 pm but unfortunately it was closed, no one was there and just a piece of paper was hanged on the door mentioning the library is closed in that time in some days. It was strange that Although IFLA has announced the possibility of autonomous visits of Gothenburg libraries for the congress participants, the tome table of working hours of the libraries is not presented.

 Another and more important thing is strange for me is that a university library is closed so soon. We used to stay in our university library until the sky became dark to search, browsing books, discussing, studying and etc. even in university holidays. Is it means that every library services are presented via Internet and other new information and communication technologies that the need to being in a library is satisfied? Is that meaning digital resources really could replace the print materials? What about social aspect libraries that is lost in electronic libraries? Here are some questions that it’s interesting to find answers for!

IFLA2010_you are invited to visit IRANDOC poster

Everybody present in IFLA is invited to visit my colleagues' poster in poster session, the exhibition floor No. 37 stand. I wrote about this poster before but I like to remind you again and encourage you don’t hesitate to visit the poster and IRANDOC delegated for information exchange and a friendly conversation. There you can receive an IRANDOC Catalogue and be familiar whit the first publication and the only one that has article in print part In Iran.

Here is the poster abstract:

JIST Open Access E-Prints Archive:

"Live" knowledge instead of obsolete documents by "E-prints"

Publication in refereed journals is essential for scholarly exchanges and also the faculty tenure and promotion process. Thanks to the advent of Internet and networked technologies, "E-prints" in the forms of pre-prints (pre-refereed papers) and post-prints (post refereed papers), are included in many journal websites. The status quo in Iran is that the average waiting time for publishing in journals is more than nine months, and therefore, by the time it is read, it is almost certainly obsolete in terms of frontier research. Nevertheless, none of the periodicals in Iran has had electronic version in full text of the accepted papers or those ready for publication by 2009.

Journal of Information Sciences and Technology (JIST), published by Iranian Research Institute for Information Science & Technology in both paper and electronic formats, provides recently free post-prints in "forthcoming papers" part in its Website. So, it is considered as the only journal which presents e-print archive, in this country.

The purpose of this poster is to illustrate how this initiative is implemented, and also its influence on changing a published paper role as "live" knowledge, capable of stimulating scientific debate at the time of publication, not as a document to be archived as a matter of record.

IFLA 2010- می توانید تصور کنید؟

   روز گذشته اتفاق جالبی افتاد، در مسیرمان به سوی محل برگزاری کنفرانس به صورت اتفاقی با یکی از پایه گذاران ایفلا آشنا شدیم. در ایستگاه تراموا اخانم مارگارتا تورنر (Mrs. Margareta Torngern) دبیرکل ایفلای 1990 در استکلهم و عضو شورای اجرایی ایفلا از سال 1983 تا 1991 بنابراین این خانم کتابدار مهربان و خوشرو اکنون بخشی از تاریخ ایفلا به شمار می ایند. خانم تورنر از وضعیت ایفلا در دهه 90 میلادی برایمان صحبت کردند و از اینکه تصور نمی کردند ایفلا روزی به چنین ساختار بزرگی تبدیل بشود و اینکه کار کردن برای شکل دهی به ایفلا در فضایی که هنوز از فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی خبری نبود، دشوار بوده است. ا

   ین در حالی است که برنامه های متنوع و منظم ایفلای 2010 متکی بر چنین فناوری هایی است و خیلی از بحث های مطرح شده در کنفرانس نیز حول همین موضوع می چرخد، به گونهای که تصور ایفلای بدون آی تی دشوار به نظر می رسد. 

IFLA 2012-can you imagine?

Today was started by an interesting event for me and my colleague; occasionally we met Secretary General of IFLA 1990 in Stockholm. We met in tram station in the way to IFLA conference. Mrs. Margareta Torngern was one of IFLA founder in 1990s and she was member of IFLA executive board from 1983 to 1991 as senior director of the national library of Sweden.

She talked about when the federation was found without any communication and information technologies we have today and IFLA conference is held on its infrastructure. Can you believe now IFLA without IT?